آسیب دیابت به پاها و خطر قطع عضو

دیابت می‌تواند به پاهای شما آسیب برساند و با دو بیماری دیگر مرتبط است که خطر قطع پا را افزایش می‌دهد: بیماری شریان محیطی (PAD) و نوروپاتی دیابتی.

بیماری شریان محیطی می‌تواند به شریان‌های حامل خون به پاها و ساق پاهای شما آسیب رسانده، آن‌ها را تنگ کند و احتمال ابتلا به زخم‌های باز و عفونت‌ها را افزایش دهد. وقتی جریان خون کافی نباشد، زخم‌ها به کندی بهبود می‌یابند.

نوروپاتی دیابتی، که نوعی آسیب عصبی است، به دلیل سطح بالای قند خون در دیابت ایجاد می‌شود و می‌تواند به اعصاب و رگ‌های خونی آسیب بزند، از جمله اعصاب موجود در پاها و ساق‌ها. این آسیب‌های عصبی می‌توانند باعث شوند که فرد درد، حرارت، سرما یا فشار اشیاء تیز را احساس نکند، که این امر خطر ابتلا به زخم‌های عمیق و عفونت‌های جدی را افزایش می‌دهد. در موارد شدید، این مشکلات ممکن است به قطع عضو منجر شوند.

                                                                              (قطع عضو ناشی از دیابت)

نوروپاتی

نوروپاتی نوعی آسیب عصبی است. سطح بالای قند خون ناشی از دیابت می‌تواند به اعصاب و رگ‌های خونی بدن آسیب بزند، که این امر شامل اعصاب موجود در پاها و ساق پاها نیز می‌شود. اگر اعصاب پاهای شما آسیب دیده باشند، ممکن است نتوانید درد، حرارت، سرما، فشار اشیاء تیز یا سایر علائم مرتبط با زخم یا عفونت را احساس کنید. در صورت داشتن نوروپاتی در پاها، فرد ممکن است تمام روز با یک سنگ در کفش خود راه برود و از وجود آن آگاه نشود، یعنی ممکن است زخم عمیقی داشته باشد و تا زمانی که زخم عفونی شود، متوجه آن نشود.

این شرایط خطر ابتلا به عفونت‌های جدی یا قانقاریا را افزایش می‌دهد که به مرگ بافت اشاره دارد. در موارد شدید، تنها راه درمان عفونت ، قطع کردن یا برداشتن بخش آسیب‌دیده توسط پزشک است.

عوامل دیگری که می‌توانند خطر قطع عضو را افزایش دهند عبارتند از:

سابقه خانوادگی قطع پا به دلیل دیابت
دیگر اعضای خانواده مبتلا به دیابت
زخم‌های پا
شکستگی‌های پا
زخم‌هایی که دیر بهبود می‌یابند
قارچ ناخن پا یا سایر عفونت‌های ناخن پا
پینه‌ها و پینه‌های ضخیم روی پا

اجتناب از قطع عضو:

اگر به دیابت مبتلا هستید، مراقبت دقیق از پاها برای کاهش خطر قطع عضو اهمیت زیادی دارد. اولویت دادن به سلامتی و مراقبت از پاها می‌تواند به شدت احتمال جلوگیری از قطع پا را افزایش دهد. همچنین، کنترل مناسب دیابت، فشار خون و کلسترول بالا در این زمینه بسیار مهم است. قطع عضو نباید گزینه اول باشد و تنها در موارد ضروری و حاد که سایر روش‌های درمانی موثر نباشند، باید مورد بررسی قرار گیرد.

                                                                              (قطع عضو ناشی از دیابت)

بررسی روزانه پاها:

هر روز باید پاهای خود را با دقت بررسی کنید، از جمله نواحی بین انگشتان پا. به دنبال نشانه‌هایی مانند تاول‌ها، بریدگی‌ها، ترک‌ها، زخم‌ها، قرمزی، لکه‌های سفید یا تیره، پینه‌های ضخیم و نقاط گرم باشید. تغییر رنگ پوست می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات گردش خون باشد. ناخن‌های فرو رفته یا زگیل‌های کف پا نیز می‌توانند مهم باشند.

اگر پاهایتان از حد معمول سردتر یا گرم‌تر به نظر می‌رسند، این می‌تواند نشانه‌ای از مشکل باشد. برای بررسی حس پاها، می‌توانید یک پر یا جسم سبکی را روی پاهای خود بکشید تا اطمینان حاصل کنید که می‌توانید آن را احساس کنید.

اگر خودتان قادر به بررسی پاهای خود نیستید، از یکی از اعضای خانواده بخواهید که به شما کمک کنند. در صورت مشاهده هرگونه مشکل یا علامت نگران کننده، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید.

سیگار کشیدن:

سیگار نکشید. مصرف سیگار می‌تواند مانند دیابت به رگ‌های خونی کوچک آسیب رسانده، جریان خون در پاها را مختل کند و فرآیند بهبودی بدن را دشوارتر سازد، که این امر خطر قطع عضو را افزایش می‌دهد.

ورزش:

انجام حتی مقدار کمی ورزش به شما در کنترل دیابت و بهبود جریان خون در پاهایتان کمک می‌کند.

پوشیدن کفش‌های محافظ:

آسیب به انگشتان پا یا ساق پا می‌تواند به مشکلات جدی منجر شود. کفش‌هایی که خصوصاً برای محافظت از پاها طراحی شده‌اند، می‌توانند خطر مشکلات پای شما را کاهش دهند. این کفش‌ها باید تمام قسمت‌های پاهای شما را به خوبی محافظت کنند.

مراجعه به پزشک:

حداقل یک بار در سال به پزشک مراجعه کنید. اگر آسیب عصبی دارید، ممکن است نیاز باشد هر چند ماه یک بار به یک متخصص پا مراجعه کنید. آنها می‌توانند با دارو، رژیم غذایی و ورزش به کنترل قند خون شما کمک کنند و به پاها و ساق پاهای شما نگاه می‌کنند تا اطمینان حاصل کنند که مشکلی وجود ندارد. هر چه زودتر متوجه زخم‌ها و سایر مشکلات شوید، بهتر است.

جایگزین‌های قطع پا:

حتی در صورت داشتن عفونت شدید یا زخمی که بهبود نمی‌یابد، پزشک ممکن است فوراً قطع پا را پیشنهاد نکند. بسته به شرایط شما، ممکن است توصیه‌هایی مانند جراحی برای تمیز کردن زخم و برداشتن بافت مرده، استفاده از آنتی بیوتیک‌ها یا جراحی برای ایجاد جریان خون جدید به پای شما ارائه دهند.

در صورت توصیه به قطع عضو:

پزشکان ابتدا سعی می‌کنند عفونت‌ها یا زخم‌ها را با دارو درمان کنند. توصیه به قطع عضو فقط زمانی صورت می‌گیرد که بافت پا یا ساق پا در حال مرگ یا کاملاً مرده باشد. در صورت نیاز به جراحی، متخصص بافت آسیب‌دیده روی پا یا ساق پا را برداشته و تلاش می‌کند تا حد امکان بافت سالم را حفظ کند.

این موقعیت را به عنوان شکست در درمان دیابت تلقی نکنید. به آن به عنوان فرصتی برای بهبود سریع‌تر و بازگشت به فعالیت‌های دلخواه خود نگاه کنید. به یاد داشته باشید که این اقدام می‌تواند شما را از یک عفونت جدی رها کند که می‌توانست منجر به قطع کل پا شود. بسیاری از افراد پس از جراحی قطع عضو از وضعیت سلامتی بهتری برخوردار می‌شوند.